Donderdag 3 november – Op 2 november jongstleden zette de Raad van State een streep door de bouwvrijstelling. In het vervolg moet per bouwproject goed onderzoek worden gedaan naar de mogelijke gevolgen van de uitstoot van stikstof. Dit kan leiden tot de nodige vertraging in de traditionele bouw. Voor conceptuele bouwers van fabriekswoningen heeft deze uitspraak geringe gevolgen. Bij deze woonprojecten blijft de stikstofuitstoot tot een minimum beperkt.

Bouwvrijstelling strijdig met natuurbeschermingsrecht

De uitspraak is gedaan in een procedure tegen het megaproject Porthos, aangespannen door Mobilisation for the Environment (MOB), een organisatie die zich inzet voor het behoud van biodiversiteit. De Raad constateerde dat de vrijstelling van de stikstofregels waarvan de bouw gebruik maakte, in strijd is met het Europees natuurbeschermingsrecht. Voor elk bouwproject, dus ook voor Porthos, moet vanaf nu een individuele beoordeling van de stikstofgevolgen worden gemaakt.

Geen bouwstop, wel vertraging traditionele bouw

Deze uitspraak leidt niet tot een algehele bouwstop, maar zal wel voor de nodige vertraging zorgen. Een grote zorg voor gemeenten, ontwikkelaars en corporaties. Er mag alleen toestemming voor een project worden gegeven als uit onderzoek blijkt dat zeker is dat individuele beschermde natuurgebieden daardoor geen schade oplopen, zo luidt de uitspraak. Voor projecten van groot openbaar belang kan toestemming worden gegeven als daarvoor geen alternatieven zijn en de natuurschade gecompenseerd wordt.

Versnelde introductie van innovatieve bouwmethoden

Marjet Rutten, innovatiespecialist voor de bouw: ‘Hieruit blijkt wederom hoe belangrijk het is dat de bouwsector grotere stappen zet om duurzaam te bouwen. De uitspraak van de Raad is uiteraard een domper voor mensen die met spoed op zoek zijn naar woonruimte. Tegelijkertijd biedt de verplichting om te bouwen met minder stikstofuitstoot ook kansen, voor zowel de natuur als de bouwsector. Het zorgt voor de versnelde introductie van emissieloos bouwmaterieel en innovatieve
bouwmethoden waarbij minder transport nodig is.’

Fabrieksmatige bouwers bouwen door

Fabrieksmatige bouwers bieden zo’n innovatieve bouwmethode. Voor hen heeft deze uitspraak veel minder gevolgen. Omdat fabriekswoningen worden geproduceerd op één locatie, maken zij geen
gebruik van groot materieel met veel uitstoot. Bij traditionele woningen is er sprake van zo’n vijfhonderd transportbewegingen voor de woning klaar is, bij industriële bouw wordt de woning vanuit de fabriek in één of enkele transportbewegingen naar de bouwlocatie vervoerd en is de woning direct instapklaar. Prefab houtbouw kent daarnaast nog grote voordelen vanwege het lage gewicht – hout is vijf keer lichter dan beton – en de grote bewerkbaarheid in de fabriek tot 2D- en 3D-elementen. Van weerstand tegen industrieel bouwen is in Nederland al lang geen sprake meer. Zeker één op de zeven woningen komt al uit de fabriek en de verschillen tussen traditionele en fabriekswoningen zijn zo goed als onzichtbaar.

Daiwa House Modular Europe – Finch Buildings – Plegt-Vos – Startblock