Het zal weinigen ontgaan zijn: begin november zette de Raad van State een streep door de bouwvrijstelling. Voortaan moet per bouwproject goed onderzocht worden wat de mogelijke gevolgen zijn van de uitstoot van stikstof. Voor de traditionele bouw brengt dat fikse vertraging met zich mee. Voor conceptuele bouwers van fabriekswoningen, zoals Startblock, heeft deze uitspraak gelukkig weinig gevolgen. Bij deze woonprojecten blijft de stikstofuitstoot tot een minimum beperkt. In dit artikel kijken we, samen met Marjet Rutten, naar de gevolgen van deze uitspraak, voor de traditionele bouw en voor industriële bouw.

Procedure tegen Porthos

De uitspraak is gedaan in een procedure tegen het megaproject Porthos, een samenwerkingsverband tussen Havenbedrijf Rotterdam, Gasunie en EBN waarbij CO2 van de industrie in de Rotterdamse haven wordt getransporteerd en opgeslagen in lege gasvelden onder de Noordzee. De procedure is aangespannen door Mobilisation for the Environment (MOB), een landelijk netwerk van juristen dat zich inzet tegen biodiversiteitsverlies en klimaatverandering door bezwaarprocedures te voeren tegen bedrijven die niet voldoen aan de milieurichtlijnen.

Bouwvrijstelling strijdig met natuurbeschermingsrecht

De Raad constateerde dat de vrijstelling van de stikstofregels waarvan de bouw gebruik maakte, in strijd is met het Europees natuurbeschermingsrecht. Voor elk bouwproject, dus ook voor Porthos, moet vanaf nu een individuele beoordeling van de stikstofgevolgen worden gemaakt.

Geen bouwstop, wel vertraging traditionele bouw

Deze uitspraak leidt niet tot een algehele bouwstop, maar zal binnen de traditionele bouw wel voor de nodige vertraging zorgen. Een grote zorg voor gemeenten, ontwikkelaars en corporaties. Er mag alleen toestemming voor een project worden gegeven als uit onderzoek blijkt dat zeker is dat individuele beschermde natuurgebieden daardoor geen schade oplopen, zo luidt de uitspraak. Voor projecten van groot openbaar belang kan toestemming worden gegeven als daarvoor geen alternatieven zijn en de natuurschade gecompenseerd wordt.

Versnelde introductie van innovatieve bouwmethoden

Marjet Rutten, innovatiespecialist voor de bouw: ‘Hieruit blijkt opnieuw hoe belangrijk het is dat de bouwsector grotere stappen zet om duurzaam te bouwen. De uitspraak van de Raad is uiteraard een domper voor mensen die met spoed op zoek zijn naar woonruimte. Tegelijkertijd biedt de verplichting om te bouwen met minder stikstofuitstoot ook kansen, voor zowel de natuur als de bouwsector. Het zorgt voor de versnelde introductie van emissieloos bouwmaterieel en innovatieve bouwmethoden waarbij minder transport nodig is.’

Fabrieksmatige bouwers bouwen door

Fabrieksmatige bouwers bieden zo’n innovatieve bouwmethode. Voor hen heeft deze uitspraak veel minder gevolgen. Omdat fabriekswoningen worden geproduceerd op één locatie, maken zij geen gebruik van groot materieel met veel uitstoot. Bij traditionele woningen is er sprake van zo’n vijfhonderd transportbewegingen voor de woning klaar is, bij industriële bouw wordt de woning vanuit de fabriek in één of enkele transportbewegingen naar de bouwlocatie vervoerd en is de woning direct instapklaar. Prefab houtbouw kent daarnaast nog grote voordelen vanwege het lage gewicht – hout is vijf keer lichter dan beton – en de grote bewerkbaarheid in de fabriek tot 2D- en 3D-elementen. Marjet: ‘Van weerstand tegen industrieel bouwen is in Nederland al lang geen sprake meer. Zeker één op de zeven woningen komt al uit de fabriek en de verschillen tussen traditionele en fabriekswoningen zijn zo goed als onzichtbaar.’

Geïnspireerd?

Benieuwd wat onze circulaire en energiezuinige woning voor jouw gemeente, project of woningcorporatie kan betekenen? Neem gerust vrijblijvend contact met ons op. Geef ons een belletje op 0527 308 100 of mail naar info@startblock.nl. We leren je graag kennen